สิวฮอร์โมน ในผู้ชายและหญิง รักษาได้ไม่ยาก แค่รู้สาเหตุและการป้องกัน

สิวฮอร์โมน (Hormonal Acne) เป็นปัญหาผิวที่พบได้บ่อยในทั้งผู้ชายและผู้หญิง มักเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเพศภายในร่างกายที่ส่งผลต่อการทำงานของต่อมไขมันและการอักเสบของผิวหนัง สิวประเภทนี้สามารถทำให้รู้สึกไม่มั่นใจและส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้ที่ประสบปัญหา บทความนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจสิวฮอร์โมน วิธีสังเกต และวิธีการรักษาที่เหมาะสม  

สิวฮอร์โมน คืออะไร 

สิวฮอร์โมน (Hormonal Acne) คือสิวที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในร่างกาย ซึ่งทำให้ต่อมไขมันผลิตน้ำมันมากขึ้น และส่งผลให้เกิดการอุดตันของรูขุมขน สิวฮอร์โมนมักเกิดบริเวณใบหน้า โดยเฉพาะบริเวณแก้ม คาง และกราม ซึ่งสิวฮอร์โมนสามารถมีลักษณะเป็นสิวหัวดำ สิวหัวขาว สิวอักเสบ หรือสิวซีสต์ก็ได้ 

วิธีสังเกตสิวฮอร์โมนง่าย ๆ

สิวฮอร์โมน มีลักษณะคล้ายสิวชนิดอื่นๆทั่วไป แต่สิวฮอร์โมนมักเป็นตุ่มใหญ่ และเกิดขึ้นเป็นประจำซ้ำๆในช่วงเวลาที่ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลงช่วงเดิมๆ เช่น ช่วงมีประจำเดือนหรือช่วงวัยรุ่น ช่วงที่เครียดสะสมมาก ช่วงที่กินยาฮอร์โมนบางชนิด สิวประเภทนี้มักมีขนาดใหญ่และอักเสบมากกว่าสิวทั่วไป 

จะรู้ได้ยังไงว่าเป็นสิวฮอร์โมน 

การสังเกตว่าตนเองเป็นสิวฮอร์โมนสามารถทำได้โดยดูว่ามีสิวเกิดขึ้นในช่วงเวลาที่ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลงหรือไม่ และลักษณะของสิวนั้นมีขนาดใหญ่และอักเสบหรือไม่ ละตำแหน่งที่พบ เช่น ใบหน้า คอ หน้าอก และหลัง หากมีอาการเหล่านี้ ควรปรึกษาแพทย์ผิวหนังเพื่อการวินิจฉัยและรักษาที่เหมาะสม 

สิวฮอร์โมน เกิดจากสาเหตุอะไรบ้าง

สิวฮอร์โมนเกิดจากสาเหตุการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน โดยเกิดจากปริมาณฮอร์โมนที่ไม่สมดุลภายในร่างกาย เช่น ในช่วงมีประจำเดือนหรือ วัยรุ่นซึ่งฮอร์โมนเพศชาย แอนโดรเจน (Androgens) และ ฮอร์โมนเทสโทสเทอโรน (Testosterone) ที่เพิ่มขึ้นทำให้ต่อมไขมันผลิตน้ำมันมากขึ้น  ส่วนปัจจัยที่กระตุ้นให้เกิดสิวฮอร์โมนอื่นๆ  

• แสงแดด ฝุ่นควันและมลภาวะ  
• ความเครียด: ส่งผลให้ฮอร์โมนคอร์ติซอลเพิ่มขึ้น 
• การใช้ยาบางชนิด: เช่น ยาคุมกำเนิดหรือสเตียรอยด์ 
• การรับประทานอาหาร: อาหารที่มีน้ำตาลสูงหรือผลิตภัณฑ์นม 
• การอักเสบของรูขุมขนและการสะสมของน้ำมันส่วนเกิน: การอุดตันของรูขุมขนทำให้เกิดการอักเสบ 

บริเวณที่มักเกิดสิวฮอร์โมน 

สิวฮอร์โมนมักเกิดบริเวณใบหน้า เช่น แก้ม คาง และกราม นอกจากนี้ยังสามารถเกิดบริเวณหลังและหน้าอกได้ 

สิวฮอร์โมน กี่วันหาย 

สิวฮอร์โมนมักจะใช้เวลาหลายวันถึงหลายสัปดาห์ในการยุบ ปกติจะใช้เวลาประมาณ 2 สัปดาห์ อย่างไรก็ตามระยะเวลาขึ้นอยู่กับความรุนแรงของสิวและวิธีการรักษาและการดูแลผิวหนัง  

ป้องกันอย่างไร ไม่ให้สิวฮอร์โมนขึ้น 

• ดูแลความสะอาดของผิว: ล้างหน้าวันละสองครั้งด้วยคลีนเซอร์ที่อ่อนโยนและผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสม 
• หลีกเลี่ยงการสัมผัสใบหน้า: การสัมผัสใบหน้าบ่อยๆ สามารถทำให้แบคทีเรียและสิ่งสกปรกเข้าสู่รูขุมขน 
• ลดความเครียด: การฝึกเทคนิคการผ่อนคลายเช่นโยคะหรือการทำสมาธิ 
• เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสม: เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีน้ำมันและเหมาะสำหรับผิวเป็นสิว 
• ดื่มน้ำให้มาก และนอนหลับให้เพียงพอ และออกกำลังกายสม่ำเสมอ เพื่อช่วยปรับสมดุลฮอร์โมน 

เป็นสิวฮอร์โมนมีวิธีรักษาอย่างไรบ้าง ?

การใช้ยาทาภายนอก

• เบนโซอิลเปอร์ออกไซด์ Benzoly peroxide 2.5%-5% ช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรีย 
• เรตินอยด์ retinoids 0.01%-0.1% ซึ่งช่วยลดการอักเสบและ ช่วยผลักเซลล์ผิวเพื่อลดการอุดตันของรูขุมขน 
• ยาปฏิชีวนะเฉพาะที่ (Clindamycin 1%) 

หากสิวที่เป็นมีความรุนแรงระดับปานกลางหรือรุนแรงอาจต้องมีการรักษาด้วยยารับประทานด้วยควรเข้าปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านผิวหนัง

ใช้ยาที่แพทย์สั่ง: เช่น ยาปฏิชีวนะหรือยาลดฮอร์โมน หากการรักษาภายนอกไม่ได้ผล ซึ่งการใช้ยารับประทานควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยาเพื่อความปลอดภัยและถูกต้องเนื่องจากมียาหลายชนิด สำหรับผู้หญิง ยาคุมกำเนิดช่วยปรับสมดุลฮอร์โมน มีสี่ชนิดที่ได้รับการอนุมัติจาก FDA สำหรับการรักษาสิว เช่น norgestimate-ethinyl estradiol (Ortho Tri-Cyclen) และ drospirenone/ethinyl estradiol (Yaz) 

การรักษาด้วยวิธีการทางการแพทย์อื่นๆ 

• การรักษาด้วยเลเซอร์และการบำบัดด้วยแสง: ช่วยลดการอักเสบและฆ่าเชื้อแบคทีเรีย และลดความเสี่ยงที่จะเกิดรอยดำ หรือ หลุมสิว จากสิวได้ 
• การฉีดสิว เป็นการฉีดยาเพื่อลดการอักเสบของสิวที่อักเสบรุนแรงหรือมีลักษณะ เป็นก้อนแข็งอยู่ใต้ผิวหนัง ((อ่านเพิ่มเติมในบทความฉีดสิว) 

เป็นสิวฮอร์โมนต้องดูแลตัวเองอย่างไร 

• รักษาความสะอาดของผิวหนัง: ล้างหน้าเช้าเย็นด้วยผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสม 
• หลีกเลี่ยงการสัมผัสใบหน้า: ลดการสัมผัสใบหน้าเพื่อลดการแพร่กระจายของแบคทีเรีย 
• ใช้ผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีน้ำมัน: เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีน้ำมันและเหมาะสำหรับผิวเป็นสิว 

สิวฮอร์โมนผู้ชาย 

สิวฮอร์โมนในผู้ชายมักเกิดในช่วงวัยรุ่นและเกิดจากฮอร์โมนเพศชายที่เพิ่มขึ้น ทำให้ต่อมไขมันผลิตน้ำมันมากขึ้น ผู้ชายที่เป็นสิวฮอร์โมนควรดูแลความสะอาดของผิวหน้าและเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสมกับสภาพผิว ควรหลีกเลี่ยงการโกนที่อาจทำให้ผิวระคายเคือง 

สิวฮอร์โมนหากเป็นในผู้ชาย ควรทำอย่างไร? 

ผู้ชายที่เป็นสิวฮอร์โมนควรดูแลความสะอาดของผิวหน้าและเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสม การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์และการลดความเครียดก็สามารถช่วยลดสิวได้ 

สิวฮอร์โมนผู้หญิง 

สิวฮอร์โมนในผู้หญิงมักเกิดขึ้นในช่วงที่ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลง เช่น ก่อนมีประจำเดือน ผู้หญิงที่เป็นสิวฮอร์โมนสามารถใช้ยาคุมกำเนิดหรือยาต้านฮอร์โมนแอนโดรเจนเพื่อลดสิว หรือยาลดฮอร์โมนตามที่แพทย์แนะนำ ควรดูแลความสะอาดของผิวหน้าและเลือกใช้เครื่องสำอางที่ไม่อุดตันรูขุมขน 

สิวฮอร์โมนหากเป็นในผู้หญิง ควรทำอย่างไร? 

ผู้หญิงที่เป็นสิวฮอร์โมนควรปรึกษาแพทย์ผิวหนังเพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาที่เหมาะสม การใช้ยาคุมกำเนิดหรือยาต้านฮอร์โมนแอนโดรเจนสามารถช่วยลดสิวได้ 

สิวฮอร์โมน รักษาแบบธรรมชาติ ได้ไหม 

การรักษาแบบธรรมชาติสามารถช่วยบรรเทาอาการได้ สามารถทำได้หากเป็นสิวฮอร์โมนที่ไม่รุนแรงหรือมีปริมาณน้อย เช่น  

• ลดการจับ แกะ ขัดนวดหัวสิวโดยไม่จำเป็น  
• ใช้น้ำมันทีทรี ลดการเกิดสิว หรือใช้สารที่มีฤทธิ์ช่วยลดการอักเสบอื่นๆ อย่างไรก็ตามการใช้สมุนไพรบางชนิดควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญก่อนเพื่อความปลอดภัย 
• หลีกเลี่ยงการใช้เครื่องสำอางต่าง ๆที่อาจทำให้เกิดการอุดตัน และเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสมและได้มาตรฐาน 
• ทำความสะอาดใบหน้าที่เหมาะสม 
• การปรับอาหารที่มีน้ำมันต่ำ 

คำถามที่พบบ่อย 

เป็นสิวฮอร์โมนมีโอกาสหายไหม 

สิวฮอร์โมนหายยากแต่สามารถหายได้หากได้รับการรักษาที่เหมาะสมและดูแลผิวอย่างถูกวิธี ซึ่งโดยส่วนใหญ่จะต้องเป็นการรักษาโดยแพทย์เนื่องจากอาจจะต้องมีการทานยาปรับฮอร์โมนในคนไข้บางราย 

สิวฮอร์โมนยุบเองได้ไหม 

สิวฮอร์โมนบางครั้งสามารถยุบเองได้ แต่อาจจะต้องใช้ระยะเวลาในการรักษานาน ซึ่งการเข้ารับการรักษาที่ถูกวิธีจะช่วยให้สิวยุบเร็วขึ้นและช่วยลดการเกิดแผลเป็นในอนาคตได้ 

สรุป 

สิวฮอร์โมนเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนที่ส่งผลให้ต่อมไขมันผลิตน้ำมันมากขึ้นและเกิดการอุดตันของรูขุมขน การดูแลรักษาผิวหน้าและการปรึกษาแพทย์ผิวหนังเพื่อรับการรักษาที่เหมาะสมจะช่วยให้สิวยุบเร็วขึ้นและลดการเกิดแผลเป็น